Nova Gorica i Gorizia - europejską bezgraniczną stolicą kultury

Nova Gorica to miasto położone w zachodniej Słowenii. Znajduje się ok. 65 km na zachód od Lublany - stolicy kraju. Powstało ono w roku 1948 w wyniku uzgodnień traktatu zawartego rok wcześniej w Paryżu określającego granice między Włochami i Jugosławią w tym rejonie. Została ona ustalona w ten sposób, że miejscowość Gorizia pozostała we Włoszech, a jej wschodnie peryferia przypadły Jugosławii i powstało tu miasto Nova Goricia. Jest ono najmłodszym miastem Słowenii. Obie miejscowości od wielu lat współpracują ze sobą. Razem tworzą one transgraniczne miasto.

Nova Gorica jest to największą gminą w regionie Goriška. Jest też jedną z jedenastu gmin miejskich Słowenii i siedzibą wszystkich głównych instytucji regionalnych. Leży ona w zachodniej części Słowenii, wzdłuż granicy z Włochami, i rozciąga się na powierzchni 280 kilometrów kwadratowych. Populacja wynosi obecnie 31 752, a średni wiek jej mieszkańców to ok. 44 lat.

Morze Śródziemne, Alpy i Europa kontynentalna sprawiają, że klimat jest tu śródziemnomorski z dużą ilością słońca, przeważnie łagodnymi, deszczowymi zimami i gorącymi latami. Nova Gorica leży na strategicznym skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych pomiędzy doliną Padu na południowym zachodzie, doliną Soczy sięgającą daleko na północ w Alpy i środkową Słowenią, która prowadzi na Bałkany i do Kotliny Panońskiej.

Zgodnie z Decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady regulującą działanie Unii Europejskich Stolic Kultury w 2025 roku będą 2 Europejskie Stolice Kultury: jedna w Niemczech i jedna w Słowenii.

Początkowo o miano Europejskiej Stolicy Kultury konkurowało 6 słoweńskich miast: Kranj, Lendawa, Lublana, Nowa Gorica, Piran i Ptuj. Po wstępnej selekcji o ten tytuł rywalizowały cztery miasta: Lublana, Nowa Gorica, Piran, Ptuj. Ostatecznie Nova Gorica została ogłoszona Europejską Stolicą Kultury 2025 w Słowenii.

- Gratulujemy Novej Goricy, jej władzom publicznym, instytucjom kulturalnym i mieszkańcom wygrania krajowego konkursu na Europejską Stolicę Kultury w 2025 roku. Będzie to drugie słoweńskie miasto, po Mariborze w 2012 roku, które zdobyło ten tytuł. Europejska Stolica Kultury to świetna szansa dla miasta i regionu na pobudzenie swoich ambicji kulturalnych, przybliżenie kultury do serc swoich społeczności oraz lepsze poznanie siebie nawzajem i siebie samych. Obok Chemnitz w Niemczech, Nova Gorica stworzą dynamiczny duet, który maksymalnie wykorzysta ten tytuł i zapewni mu długoterminowe korzyści kulturalne, gospodarcze i społeczne - powiedziała Mariya Gabriel, europejska komisarz ds. innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży.

Obecnie trwa odliczanie do roku 2025, gdy Nova Gorica i sąsiadująca z nią Gorizia, wyjątkowy związek dwóch połączonych ze sobą miast, przygotowują się do rozświetlenia europejskiej i światowej sceny kulturalnej jako pierwsza w historii transgraniczna Europejska Stolica Kultury. Dwa miasta, niezliczone, pozbawione granic historie o kulturze, sztuce, kreatywności i wizji.

Jednocześnie cała Słowenia znajdzie się w centrum uwagi, prezentując publiczności na całym świecie swoją bogatą kulturę, światowej klasy sztukę, tętniącą życiem kreatywność i wyjątkowe dziedzictwo.

JEN/mat.pras.