Ponad 300 tysięcy zwiedzających, nagroda za najlepszy projekt ekspozycji, pogłębienie współpracy gospodarczej – to efekt polskiej obecności na Astana EXPO 2017.
Wieczorny pokaz sztucznych ogni oraz koncert kazachstańskich gwiazd zakończył trwającą od 10 czerwca do 10 września 2017 roku Wystawę EXPO. Udział w niej wzięło 115 państw i kilkanaście organizacji międzynarodowych. Polska zbudowała koncepcję swego udziału w EXPO, którego tematem przewodnim jest "Energia Przyszłości", w oparciu o hasło: "Creative people, smart energy". Głównym celem zaangażowania w astańskie EXPO było wzmocnienie kontaktów gospodarczych Polski z Kazachstanem oraz całym rejonem Azji Centralnej m.in. w zakresie wspierania polskich przedsiębiorców w poszukiwaniu nowych rynków zbytu oraz budowaniu trwałych relacji handlowych.
Pawilon - wizytówką polskiego uczestnictwa na EXPO
Biuro Wystaw Międzynarodowych EXPO, nagrodziło polską ekspozycję najwyższym wyróżnieniem (złotym medalem) w kategorii Design - pawilonów o powierzchni do 400 m2.
Pawilon Polski był wizytówką naszego uczestnictwa w Międzynarodowej Wystawie EXPO w Astanie. Polska ekspozycja obejmowała łącznie 1001 m2 zlokalizowanych na dwóch poziomach. Składała się z pięciu głównych stref: Wejście, Technologie, Las, Odpoczynek oraz Regiony. W strefie Wejścia prezentowała przełomowe polskie technologie związane z energetyką.
W strefie Technologii zwiedzający mogli zapoznać się z czystymi technologiami węglowymi - dotyczącymi m.in. zgazowywania węgla, czy tzw. "błękitnego węgla" oraz spalania biomasy. Widowisko multimedialne opowiadało o węglu, jako elemencie cyklu przepływu energii w przyrodzie. W tej części ekspozycji zostały zaprezentowane także przykłady rewitalizacji terenów poprzemysłowych - służące celom kultury, turystyki czy rekreacji.
Strefa Las prezentowała piękno i bogactwo przyrodnicze polskich lasów oraz ich rolę w pochłanianiu dwutlenku węgla. W tej części ekspozycji znajdowała się ścianka z elementami interaktywnymi dla najmłodszych gości polskiej ekspozycji. Naciskając przyciski mogli oni m.in. posłuchać głosów leśnych zwierząt i poczuć zapachy kojarzące się z lasami.
W strefie Odpoczynek znalazły się siedziska oraz kompozycje interaktywne dla dzieci. Po dotknięciu wybranych punktów ekspozycji wyzwalane były impulsy świetlne lub wizualne. W tej części znajdowa się także scena, na której prezentowane były występy i prezentacje artystyczne.
We wrześniu w polskim pawilonie odbyły się także prezentacje polskich regionów. Swą ofertę współpracy skierowaną do kazachskich przedsiębiorców oraz ofertę turystyczną przedstawiły 3 regiony: świętokrzyskie, podkarpackie oraz dolnośląskie.
Polsko-Kazachstańskie Forum Gospodarcze
W dniu 6 września 2017 r. odbyło się Polsko-Kazachstańskie Forum Gospodarcze, z udziałem przeszło 120 polskich i ponad 180 kazachskich firm, podczas którego polscy i kazachstańscy przedsiębiorcy mieli możliwość nawiązania bezpośrednich kontaktów biznesowych. Rangę wydarzenia podniósł udział Prezydentów Republiki Kazachstanu i Rzeczypospolitej Polskiej.
Część panelowa Forum poświęcona była zagadnieniom, które posiadają znaczny potencjał dla rozwoju współpracy bilateralnej między Polską a Kazachstanem, to jest: finasowaniu wspólnych projektów gospodarczych, inwestycjach, współpracy w dziedzinach energetyki i infrastruktury.
Podczas Forum nastąpiło podpisanie 10 porozumień o współpracy pomiędzy polskimi i kazachstańskimi firmami oraz instytucjami.
Promocja gospodarcza Polski
Kazachstan jest najważniejszym partnerem gospodarczym Polski w Azji Centralnej. Znaczenie Kazachstanu dla polskich firm wynika z jego strategicznego położenia na szlaku prowadzącym z Chin do Europy, przynależności tego kraju do Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej oraz rosnącej chłonności rynku wewnętrznego. Polskie firmy postrzegają rynek kazachstański jako rynek perspektywiczny dla realizacji swoich strategii globalizacyjnych. Sprzyja temu potencjał rynku wewnętrznego, rosnące zapotrzebowanie na produkty i usługi wysokich technologii, które są wytwarzane w Polsce oraz możliwość ekspansji na inne rynki Azji Centralnej.
W związku z Expo Astana 2017, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości wspiera finansowo polskie firmy, które rozwijają współpracę z Kazachstanem. Wsparcie to udzielane jest w ramach poddziałania 3.3.3 "Wsparcie MŚP w promocji marek produktowych - Go to Brand" Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Jego celem jest zwiększenie wolumenu eksportu przedsiębiorstw reprezentujących sektory gospodarki o najwyższym potencjale eksportowym opartym głównie o produkty i usługi innowacyjne, w tym Krajowe Inteligentne Specjalizacje.
Promując polskie firmy na rynku kazachstańskim, PARP nie ograniczała się do branż czy sektorów, które były ściśle związane z tematem przewodnim EXPO, jakim była szeroko pojęta energetyka. Oczywiście PARP wspiera projekty prezentujące potencjał polskich firm energetycznych, ich propozycje innowacyjnych rozwiązań dla sektora, jednak stawia też na inne perspektywiczne branże, np. branżę meblarską - polskie meble w Kazachstanie to 9% kazachskiego importu mebli. Ostatnia misja przedstawicieli branży do Kazachstanu w lipcu 2017. zaowocował nowymi kontaktami polskich producentów i kazachstańskich importerów. Export mebli do Kazachstanu pokonał kryzys poprzednich 2-3 lat i jego wartość na koniec I kwartału 2017 r. wyniosła około 4 mln euro.
Inny perspektywiczny sektor to branża rolno-spożywcza. Wyroby rolno-spożywcze stanowią 16% w strukturze polskiego eksportu na kazachski rynek. Polskie firmy tej branży od lat są obecne na rynku kazachstańskim, a przedstawiciele kazachstańskiego Ministerstwa Rolnictwa postrzegają Polskę jako partnera strategicznego dla rozwoju sektora rolno-spożywczego. Kazachstan pragnie wzorować się na naszym modelu wykorzystania nowych technologii w rolnictwie.
Niezależnie od organizacji polskiej ekspozycji na EXPO PARP zorganizował stoiska narodowe na kilku najważniejszych targach branżowych w Kazachstanie m.in.: na targach branży wydobywczej i metalurgicznej Mining Week w Karagandzie i Mining Central Week w Ałmaty, targach budowlanych Kazbuild w Ałmaty oraz targach Power Kazakhstan w Ałmaty, poświęconych
tematyce energii, zrównoważonej energetyce i branży oświetleniowej.
Dzień Narodowy Polski na EXPO
7 września 2017 r. odbył się Dzień Narodowy Polski na EXPO, z udziałem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy wraz z małżonką, Premiera Kazachstanu Baktyżana Sagintajewa, przedstawicieli korpusu dyplomatycznego i dużej reprezentacji Polaków z Kazachstanu. Część oficjalną na Scenie Dni Narodowych rozpoczęło odegranie hymnów Polski i Kazachstanu przez Orkiestrę Reprezentacyjną Wojsk Lądowych z Wrocławia. Licznie zgromadzoną publiczność powitał premier Kazachstanu, który podkreślił, że Kazachstan uważa Polskę za głównego partnera handlowego i gospodarczego w Europie Środkowej i Wschodniej. Według niego między obu krajami istnieje dobra współpraca w takich dziedzinach jak energia odnawialna, nauka, technologia, innowacje, komunikacja, leśnictwo i turystyka. Między Kazachstanem, a Polską rozwija się także nowy obszar współpracy w dziedzinie tzw. "zielonych technologii". Premier Kazachstanu zwrócił się do przedstawicieli polskiego rządu i środowisk gospodarczych z propozycją wzmocnienia tej współpracy w ramach międzynarodowego ośrodka ekologicznej gospodarki pod auspicjami Narodów Zjednoczonych, który będzie działał na terenach po EXPO-2017.
Prezydent Andrzej Duda w swoim wystąpieniu wyraził przekonanie, że polscy samorządowcy, naukowcy i eksperci uczestniczący w tegorocznym EXPO zbiorą wiele cennych doświadczeń, które Polska będzie mogła wykorzystać w przyszłości. Polska ubiega się o prawo do organizacji EXPO 2022 w Łodzi. Prezydent podkreślił, iż wierzy, że Polska uzyska takie prawo, ponieważ polska kandydatura została bardzo starannie przemyślana i przygotowana, a zaproponowany przez Polskę temat "City Re:Invented" dotyczy uniwersalnych wyzwań, z którymi muszą się zmierzyć miasta na całym świecie.
W programie Dnia Narodowego Polski odbyło się także spotkanie Pary Prezydenckiej z przedstawicielami Polaków w Kazachstanie. Podczas uroczystości Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej otrzymał znany dziennikarz i działacz polonijny Oleg Chervinskij, reżyser "Niva" Vladimir Abermitu i ksiądz Stanisław Hoinka z Astany. Dzień Polski zakończył uroczysty koncert galowy w teatrze "Astana Balet" w wykonaniu artystów Teatru Wielkiego Opery Narodowej oraz prezentacja polskiej żywności przygotowana przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Zakończenie wystawy
Ostatnie dni trwania EXPO oznaczały dla Sekcji Polskiej intensywny czas promocji kandydatury Łodzi do organizacji EXPO w 2022 r. Wiceminister Rozwoju Jerzy Kwieciński wraz z delegacją Urzędu Miasta Łodzi prowadził intensywne rozmowy z krajami uczestniczącymi w EXPO Astana w celu pozyskania ich poparcia dla kandydatury Polski.
Głównym organizatorem polskiej obecności na EXPO w Astanie jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, działająca w imieniu Ministerstwa Rozwoju. Działalnia PARP na EXPO wpisywały się w realizację długofalowej Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju, sformułowanej przez Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Rozwoju i Finansów Mateusza Morawieckiego. Jej celem jest zrównoważony rozwój Polski w oparciu o rozwój innowacyjnych firm, ekspansję międzynarodową polskich przedsiębiorstw oraz rozwój młodych firm technologicznych, czyli start-upów.
Projektantem Pawilonu Polski na Międzynarodowej Wystawie EXPO 2017 w Astanie była firma Pattern Recognition, natomiast wykonawcą wystawy - firma Expo Mazury.
Zdjęcia Jerzy Niemociński