Polacy na szlaku – czy wiedzą, jak być po stronie natury

Góry i lasy

Celem badania, przeprowadzonego przez organizatora programu "Po stronie natury" we współpracy z domem badawczym GFK Polonia, była analiza zachowań, postaw i wiedzy ekologicznej Polaków związanych z pieszymi wędrówkami po szlakach turystycznych. Z sondażu wyłania się obraz Polaka-wędrowca, który chętnie bywa na górskich szlakach, a wycieczkę do lasu przedkłada nad inne atrakcje[1]. Prawie trzy czwarte uczestników badania (73%) uważa, że wycieczki szlakami turystycznymi gwarantują odwiedzenie ciekawych przyrodniczo miejsc. Niemal połowa respondentów (44%) była w lesie lub w górach w ciągu ostatniego miesiąca. Co trzeci badany deklaruje odbywanie takich wycieczek co najmniej raz na trzy miesiące.

Czy mieszkańcy województwa małopolskiego znają funkcje szlaków turystycznych?

Z przeprowadzonego badania wynika, że większość mieszkańców województwa małopolskiego potrafi prawidłowo wskazać role, jakie pełnią szlaki. Prawie trzy czwarte badanych (74%) dostrzega, że szlaki turystyczne umożliwiają bezpieczne i odpowiedzialne obcowanie z naturą. Prawie dwie trzecie poprawnie przypisuje szlakom funkcję katalizującą ruch turystyczny i ułatwianie świadomego poznania przyrody. 57% osób zauważa natomiast, że szlaki pomagają chronić środowisko naturalne. 88% mieszkańców tego regionu, którzy wzięli udział w badaniu, jest świadomych, że w ich województwie znajdują się szlaki turystyczne. Pozostali nie wiedzą o trasach turystycznych (9%) lub uważają, że ich w ogóle nie ma (3%). Ponadto 57% badanych potrafi wymienić co najmniej jeden szlak.

Z badania wynika, że przedstawiciele województwa małopolskiego lubią leśne i górskie wędrówki. W ciągu ostatnich 3 miesięcy ponad dwie trzecie badanych (67%) wędrowała po lasach, a ponad jedna trzecia (34%) po górach. Spacerowicze z Małopolski najczęściej korzystają ze szlaków turystycznych z rodziną (85%) lub z przyjaciółmi i znajomymi (46%). Prawie połowa respondentów (49%) planuje skorzystać ze szlaków turystycznych w czasie tegorocznych wakacji. Prawie dwie trzecie (64%) badanych osób, ceniąc sobie poczucie bezpieczeństwa, woli wędrować specjalnie wyznaczonymi trasami niż nieznanymi ścieżkami, a aż 70% twierdzi, że wędrowanie szlakiem turystycznym gwarantuje zobaczenie ciekawych, atrakcyjnych przyrodniczo miejsc.

Czy potrafią odpowiednio przygotować się do pieszej wędrówki?

Jak wynika z badania Polacy z Małopolski potrafią odpowiednio przygotować się do takich wypraw - aż 75% wie, że należy spodziewać się nagłych zmian pogody, a 64% deklaruje, że dokładnie planuje wędrówki i przed wyruszeniem zaopatruje się w mapę. Ponadto trzy czwarte ankietowanych Polaków zdaje sobie sprawę, że szlak turystyczny jest wyposażony w oznaczenia umożliwiające jego przejście osobom o różnym stopniu doświadczenia i umiejętności. Jednak 68% ankietowanych z regionu małopolskiego żywi błędne przekonanie, że kolory wyznaczonych tras oznaczają ich trudność.

Jak mówi Jerzy Kapłon, z Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK: Odwiedzając górskie szlaki, widzimy coraz więcej amatorów tego typu wypoczynku. Niestety osoby, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z pieszymi wędrówkami uważają, że oznaczenia szlaków wskazują na poziom trudność danej trasy. Nic bardziej mylnego. W polskich lasach i górach jest pięć kolorów szlaków turystycznych: niebieski wskazuje na długie, dalekosiężne szlaki, czerwony odnosi się do głównych, najbardziej charakterystycznych tras, czarny informuje o krótkim szlaku lub końcowym podejściu, zielony prowadzi do ciekawych turystycznie miejsc, kolor żółty łączy ze sobą inne szlaki, a czasem jest szlakiem dojściowy, czyli prowadzi do konkretnego celu w pobliżu innego szlaku.

Czy Polacy zawsze są po stronie natury?

Zachowanie człowieka bezpośrednio wpływa na stan przyrody, zarówno w sposób pozytywny, jak i negatywny. Polacy nie zawsze wiedzą, jakie zachowania na szlaku i w lesie są właściwe. Zdecydowana większość potępia karmienie i niepokojenie dzikich zwierząt, spuszczanie psów ze smyczy, czy wyrzucanie resztek jedzenia. Wśród wszystkich ankietowanych Polaków istnieje jednak niepewność odnośnie dozwolonych form korzystania z lasu. Nadal wiele osób ma wątpliwości, czy w lesie każda trasa jest odpowiednia do wędrówki z psem, jazdy rowerem lub wycieczki konnej. Ponadto około połowa badanych nie jest świadoma, że nie należy rozpalać ogniska w odległości mniejszej niż 100 m od lasu, czy też piknikować, a przede wszystkim hałasować na terenie parków narodowych. Szczególnie świadomi podstawowych zasad obowiązujących na szlakach turystycznych i w lasach są ankietowani w wieku między 45 a 55 rokiem życia. Najmłodsza grupa (25-34 lata) przejawia o wiele większą wyrozumiałość w kwestii nie przestrzegania reguł obowiązujących podczas pieszych wędrówek.

Bardzo budujące jest, że aż 90% ankietowanych Polaków uważa, że lasy to nasze dobro narodowe i obowiązkiem każdego odwiedzającego las jest dbanie o ochronę przyrody. Czuwanie nad zachowaniem różnorodności biologicznej lasów i chronienie ich przed wieloma zagrożeniami należy głównie do leśników. W ten sposób troszczymy się nie tylko o przyrodę, ale też umożliwiamy Polakom bezpieczne korzystanie z jej dóbr. Jednak, aby nasza praca nie została zaprzepaszczona, każdy powinien dbać o otaczającą nas przyrodę. Przestrzegając kilku kluczowych zasad podczas pieszych wędrówek, przyczynimy się do zachowania piękna natury na wiele długich lat - mówi Adam Wasiak, dyrektor generalny Lasów Państwowych.

Wspólnymi siłami zdziałamy więcej

Organizatorzy programu "Po stronie natury" zachęcają wszystkich Polaków do spędzania wolnego czasu na łonie natury. W ramach bieżącej edycji programu odnawianych jest ponad 300 kilometrów szlaków turystycznych w Beskidzie Żywieckim, Śląskim i Małym. Szlaki pełnią ważną rolę ekologiczną, ułatwiają świadome poznanie i uczenie się przyrody, a przede wszystkim pozwalają na odpowiedzialne obcowanie z naturą. Polacy są entuzjastycznie nastawieni do akcji ekologicznych, mających na celu ochronę otaczającej nas przyrody.

Doceniamy zaangażowanie Polaków w działania na rzecz ochrony przyrody i cieszy nas fakt, że dwie trzecie (69%) ankietowanych deklaruje, że wprowadza w swoje życie nawyki proekologiczne. Budujące jest również, że wśród wszystkich badanych Polaków aż 54% mieszkańców województwa małopolskiego popiera akcje proekologiczne i deklarują zainteresowanie oraz zaangażowanie w tego typu przedsięwzięcia. Wychodząc na szlak, powinniśmy pamiętać, aby być świadomymi i uważnymi turystami. Każdy z nas ma wpływ na ochronę środowiska naturalnego, ale wspólnie możemy osiągnąć znacznie więcej. Podejmując odpowiedzialne wybory, dbamy o przyrodę i zachowanie jej walorów zarówno dla siebie samych, jak i dla przyszłych pokoleń - mówi Sławomir Brzózek z Fundacji Nasza Ziemia.

Więcej na www.postronienatury.pl