Lato to czas zachęcający do wypoczynku na świeżym powietrzu. Wycieczki za miasto sprawiają wiele przyjemności, warto jednak pamiętać, jak zabezpieczyć się przed niespodziankami, które mogą być niebezpieczne, zwłaszcza dla osób z ciężką postacią alergii, szczególnie zagrożonych wstrząsem anafilaktycznym.
„Wiosną i latem szczególną
ostrożność powinny zachować osoby z alergią pokarmową lub alergią na jad
owadów. Spożycie uczulającego alergenu bądź użądlenie przez owada, na którego
jad jest się uczulonym, może wywołać anafilaksję, w tym jej najcięższą postać,
czyli wstrząs anafilaktyczny, stanowiący zagrożenie życia. Dlatego przebywając szczególnie
w miejscach odludnych, o utrudnionym dostępie do placówek służby zdrowia, niezmiernie
ważne jest abyśmy przestrzegali zasad bezpieczeństwa. W przypadku wystąpienia ostrej
reakcji alergicznej należy pilnie wezwać pogotowie lub zgłosić się do lekarza.
Objawy ciężkiej alergii rozwijają się średnio do 30 minut po kontakcie z
alergenem pokarmowym, a już do 5 minut po użądleniu” – mówi dr hab. Ewa
Cichocka - Jarosz, alergolog, specjalista chorób wewnętrznych z Kliniki Chorób
Dzieci Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Z myślą o alergikach eksperci
kampanii „Przygotuj się na wstrząs!” wskazują kilka zasad do których
powinni się stosować, spędzając czas na świeżym powietrzu.
1.
Uważaj
na żądlące owady.
- W
miarę możliwości należy unikać jedzenia (zwłaszcza owoców, dżemów, lodów) i
picia na zewnątrz.
- Podczas
jedzenia zawsze oglądaj kęs, których bierzesz do ust. Gdy jesz posiłek na dworze,
niech wszystkie naczynia będą przykryte. Zamykaj szczelnie kubły na odpadki.
- Podobnie
z napojami – unikaj picia z puszki lub
ciemnej butelki – do napoju może wpaść pszczoła lub osa, a to grozi jej
nieświadomym połknięciem. Zawsze sprawdzaj, czy Twój napój jest bezpieczny.
- Nie chodź boso i staraj się nosić
zakryte obuwie. Przed włożeniem butów, sprawdź, czy w środku nie
znalazł się niepożądany owad.
- Noś
przylegające do ciała ubrania w stonowanych kolorach (biel, zieleń, beż) i pozostaw jak najmniejszą odkrytą powierzchnię
skóry.
- Zaopatrz
się w środek odstraszający owady. W
pobliżu owadów nie wykonuj gwałtownych ruchów.
- Jeśli
osa lub pszczoła użądliła kogoś w pobliżu, oddal
się co najmniej na 50 metrów - mogą nadlecieć inne owady. Nie zabijaj
owadów bez potrzeby, w pobliżu mogą być inne. W razie ataku pszczół lub os zasłoń głowę.
2.
Sprawdzaj, co jesz.
- Jeśli
wybierasz się do znajomych, poinformuj
ich, że dany składnik Cię uczula. Pomoże im to zaplanować menu, a Ty
będziesz czuć się bezpiecznie.
- Podczas
zakupów uważnie czytaj etykiety
produktów, nawet tych znanych Ci wcześniej. Producent może zmienić recepturę i
dodać do składu czynnik uczulający np. seler lub orzeszki ziemne. WAŻNE: Zwracaj
uwagę na napis: „Może zawierać śladowe ilości alergenów”.
- Podczas
wakacji nie eksperymentuj z nowymi
produktami np. owocami czy sokami.
- W restauracji zwróć szczególną uwagę na
marynaty, przyprawy, sosy i dressingi. Zapytaj o ich skład, jeśli Cię niepokoi.
- Pamiętaj
o możliwości przenoszenia alergenów.
Nic, co miało bezpośredni kontakt z alergenem, nie powinno mieć kontaktu z
produktem uznawanym za wolny od alergenów. W restauracji uprzedź obsługę, że
jesteś uczulony na jakiś pokarm. W miarę możliwości, kucharz i kelnerzy powinni
zastosować dodatkowe środki ostrożności przy przygotowywaniu Twojej potrawy.
„Potencjalnie uczulenie może wywołać każdy
pokarm. Najczęściej są to produkty takie jak: mleko krowie, jaja kurze, ryby,
owoce morza, soja, orzechy (szczególnie arachidowe) oraz owoce i przyprawy.
Wakacje sprzyjają eksperymentom kulinarnym, jednak alergicy powinni wykazywać w tym
zakresie zwiększoną ostrożność, aby ograniczyć ryzyko, że egzotyczna kolacja
będzie miała finał na izbie przyjęć” – mówi psycholog, specjalistka ds. żywienia i ekspert projektu Restauracja Przyjazna Alergikom, Zuzanna
Antecka.
3.
Ostrożnie z lekami.
- Reakcję alergiczną i anafilaksję mogą wywołać również leki,
dlatego podczas wyjazdów miej przy sobie sprawdzone
środki.
- Przed zażyciem nieznanych leków – zawsze zapoznaj się z ulotką i ich składem.
Pamiętaj
także:
- Jeśli
jesteś uczulony, bez względu, czy jest to alergia pokarmowa, uczulenie na jad
owadów, czy na leki – podczas letnich wycieczek nigdy nie przebywaj sam.
- Jeśli
masz takie zalecenie lekarskie, miej przy sobie leki przeciwwstrząsowe do samodzielnego
użycia.
„Przygotuj się na wstrząs!” to ogólnopolski program edukacyjno-informacyjny, objęty patronatem
Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, dotyczący problemu anafilaksji. Celem
Programu jest edukacja społeczeństwa, pacjentów i ich rodzin na temat przyczyn
anafilaksji oraz zasad postępowania w sytuacji wystąpienia wstrząsu
anafilaktycznego. Kampania ma pomóc w szybkim i trafnym rozpoznawaniu
objawów oraz w prawidłowym udzieleniu pomocy osobie we wstrząsie.