Highlands to najbardziej wysunięty na północ region Szkocji, zajmujący obszar 25 000 km2 czyli około jednej trzeciej całej powierzchni tego kraju. To tu historia i legenda łączą się nierozerwalnie zapewniając wszystkim odwiedzającym niezapomniane wrażenia. Na tak znacznym terytorium mieszka zaledwie 4% całej szkockiej populacji czyniąc Highlandy najmniej zaludnionym regionem w obrębie Unii Europejskiej.
O dzikości tej krainy świadczy bogactwo jej przyrody, w tym orły przednie, wydry na wybrzeżu koło Gairloch czy też ptactwo zamieszkujące sosny dookoła Speyside. Przepiękne krajobrazy przyciągają tu nie tylko miłośników natury. Można je podziwiać na ekranach kin oglądając kolejne części Harrego Pottera. Mimo celtyckich korzeni, do których Szkoci a w szczególności mieszkańcy tego regionu lubią się odwoływać zaledwie 7% z nich włada gaelic (pradawnym szkockim językiem).
„Każdy znajdzie tu wiele atrakcji i coś dla siebie. Liczne muzea szkockich klanów, zamek Armadale, Dunrobin Castle czy muzeum na wyspie Skye są dla zwiedzających źródłem ciekawych informacji na temat burzliwych dziejów północnych rubieży Szkocji” – mówi Piotr Hlawiczka z Brytyjskiej Centrali Turystycznej VisitBritain. Z kolei stolica gór, Inverness, szczyci się bogatym życiem nocnym, słynnymi w całej Szkocji pubami i klubami. To również doskonała baza wypadowa do ogrodów Inverewe, gorzelni Glenmorangie w Tain, zamku Urquhart czy nad jezioro Loch Ness. Highlandy oferują również miłośnikom golfa możliwość grania na mistrzowskich polach w Nairn
i Dornoch, a na wielbicieli wędrówek czekają wzgórza Cuilins, dolina Glen Coe oraz góry Torridon.
Dziedzictwo
Pierwsze ślady pozostawione przez osadników na terenach północnej Szkocji sięgają trzeciego tysiąclecia przed naszą erą. Kamienne grobowce (cairns), jak również okrągłe wieże obronne zwane brochs można napotkać w wielu zakątkach tej pięknej, górzystej krainy. Nieco później, Celtowie, którzy przybyli w te strony rozwinęli system klanów, które władały poszczególnymi terenami inspirując bardów i wędrownych gawędziarzy do tworzenia legend
i opowieści, które przetrwały do dziś.
Niemal stałą częścią krajobrazu Highlandów są liczne zamki oraz średniowieczne warownie – dawne siedziby królów Szkocji oraz baronów, którzy wznosili fortece chcąc ujarzmić zbuntowanych mieszkańców. Najstarsze kamienne budowle pochodzą z 13 wieku. Przykładem może być Urquhart Castle usytuowany nad brzegiem najbardziej znanego jeziora w Wielkiej Brytanii – Loch Ness. Niegdyś największy zamek w Szkocji, dziś oferuje zwiedzającym go turystom spektakularną panoramę oraz wystawę audio-wizualną historii związanej z tą fortecą.
Typowy dla Highlandów zamek od XIV wieku był konstruowany na planie litery „Z” lub „L”. Tworzyła go jedna wysoka, kwadratowa wieża oraz kilka mniejszych. Dziś można podziwiać te relikty przeszłości zachowane w różnym stanie. Niektóre z nich są zupełnie porzucone i popadające w ruinę tak jak Ardvreck Castle, inne mając prywatnych właścicieli jak np. Eilean Donan Castle zachwycają odwiedzających swoim urokiem.
Loch Ness
Loch Ness to jedno z najbardziej znanych miejsc w całej Wielkiej Brytanii. To największe jezioro
w Szkocji pod względem objętości jak również jedno z najgłębszych. Nie ma chyba na świecie osoby, która by nie słyszała o potworze je zamieszkującym. Pierwsze wzmianki o nietypowych
i niewytłumaczalnych zdarzeniach pojawiły się w mediach w latach 30-tych ubiegłego stulecia. Od tamtej pory Loch Ness stało się turystyczną atrakcją. „Miejsce to oferuje odwiedzającym znacznie więcej atrakcji niż tylko wystawy i legenda związana z potworem. Są tam ruiny zamku Urquhart, kaledoński kanał z licznymi śluzami oraz ogrody Abriachan” – mówi Piotr Hlawiczka z VisitBritain.
W znajdującym się nieopodal Centrum Klanów (Clansman, Centre), które mieści się
w zrekonstruowanym siedemnastowiecznym domu zbudowanym z darni można posłuchać fascynujących historii związanych z Highlandami opowiadanych przez ubranych w kilty i uzbrojonych członków klanów.
Park Narodowy Cairngorms
Park Narodowy Cairngorms został oficjalnie otworzony 1 stycznia 2003 roku. Zajmuje on łącznie 3800 km2 (10% powierzchni Szkocji) i jest największym obszarem chronionym w Zjednoczonym Królestwie. To właśnie tu znajduje się ponad 25% wszystkich brytyjskich terenów leśnych, tu chroniona jest znaczna część rzadkich okazów roślin i zagrożonych gatunków zwierząt. Znajdujące się w obrębie Parku góry zostały uznane za Europejski Specjalny Obszar Ochronny (European Union Special Area of Conservation). Park Narodowy przyciąga legendarnymi już widokami, jednymi z najbardziej spektakularnych w całej Wielkiej Brytanii rzesze turystów. „Jednak mimo rosnącego zainteresowania tą krainą w dalszym ciągu można się tu nacieszyć dzikością natury, podziwiać ptaki i inne zwierzęta w ich naturalnym środowisku. Na terenie Cairngorms znajdują się również przytulne wioski i małe, bajkowe miasteczka, w których można spotkać, przyjazną lokalną ludność, zawsze chętną by porozmawiać z odwiedzającymi to miejsce osobami”– zapewnia Piotra Hlawiczka.
Whisky
Wiele wieków wcześniej, zanim szkocka whisky stała się uznawanym na świecie trunkiem i jednym
z głównych artykułów eksportowych Highlandów, mówiący wówczas w języku celtyckim członkowie klanów pędzili ‘uisge beatha’, czyli wodę życia. W całej Szkocji wytwarzanych jest około 300 gatunków whisky. Obecnie wiele destylarni posiada również własne centra dla odwiedzających, gdzie mogą oni nie tylko zobaczyć jak przygotowywana jest prawdziwa whisky i poznać związane z nią sekrety, ale także skosztować sławnego napoju. Gorzelnie whisky rozproszone są po całych Highlandach, począwszy od Ben Nevis Distillery w Lochaber po najbardziej wysuniętą na północ regionu Pulteney Distillery w Wick. Wizyty w destylarniach cieszą się zasłużoną popularnością wśród turystów. Wielu przyjeżdża do Highlandów właśnie po to by skosztować złocistego trunku w kilku najsławniejszych, miejscowych gorzelniach. Zwiedzanie takie ma również charakter edukacyjny. Oprowadzający po destylarniach przewodnicy chętnie dzielą się tajemnicami związanymi z produkowaniem whisky, czyli tym jak proste składniki – jęczmień, wodę i drożdże – przekształcić w szlachetny, szkocki trunek.
Sport w Highlandach
Highlandy są prawdziwym rajem dla wielbicieli pieszych wycieczek. Można wybierać pomiędzy spokojnymi przechadzkami wzdłuż wybrzeża, szlakami prowadzącymi przez gęste lasy rozpościerające się na licznych wzniesieniach, a dłuższymi wyprawami w szkockie góry. Dodatkowo przez lokalnych strażników organizowane są liczne wycieczki z przewodnikiem, a także piesze festiwale (walking festivals). W tym roku planowanych jest aż pięć tego typu imprez, dzięki którym można zobaczyć ciekawe, trudnodostępne miejsca. Oferta wędrówek jest bardzo szeroka od widowiskowego wybrzeża Caithness po zachwycające szlaki w najpiękniejszej szkockiej dolinie Glen Affric. Miłośnicy gór mogą wziąć udział
w wyprawach na pięć najwyższych szczytów Szkocji lub wędrować po zachwycających górach Wester Ross. Wieczorami, po wyczerpującym dniu wszystkich czeka zasłużony odpoczynek. Można posłuchać legend i historii związanych z oglądanymi w ciągu dnia miejscami, posmakować lokalnego jedzenia oraz posłuchać muzyków grających na kobzach.
Najpiękniejsze miejsca w Szkocji – doliny, wzgórza a nawet góry dostępne są nie tylko dla wędrowców, ale również rowerzystów czy jeźdźców. W 2004 roku w przeprowadzonej przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Rowerzystów Górskich (IMBA) ankiecie, to właśnie Szkocja została okrzyknięta najlepszym celem podróży dla miłośników jazdy po terenach górskich. Również dla miłośników rowerowych wycieczek w nieco mniej ekstremalnej formie Higlandy oferują mnóstwo możliwości. Od specjalnie przygotowanych ścieżek rowerowych, przez leśne drogi po bezdroża, wydeptane ścieżki nad brzegiem morza lub wąskie dróżki w przepięknych dolinach. Na tych samych szlakach można spotkać oprócz rowerzystów i wędrowców również jeźdźców przemierzających Highlandy konno. Region ten to również wymarzone miejsce dla miłośników golfa, który oferuje 44 kursy gry oraz ponad 600 dołków, włączając w to Nairn, pole golfowe gdzie odbywają się mistrzostwa.
Highlandy mogą również odwiedzić fani sportów zimowych takich jak jazda na nartach czy snowboardzie. Znajdują się tam trzy główne centra narciarskie, przyjemne stoki oraz trasy o różnym stopniu trudności. Można też zapisać dzieci do narciarskiej szkółki. Nevis Range, to pasmo górskie gdzie na najwyższą górę (1220 m), na której znajduje się trasa zjazdowa, wjeżdża się nowoczesnym wyciągiem z gondolami. W Cairngorm można poszaleć na deskach w dwóch dolinach, z których rozpościerają się cudowne widoki. Zimą, gdy trudno dotrzeć w ciekawe miejsca rowerem bądź pieszo, narty biegowe cieszą się ogromną popularnością turystów.
Również sporty wodne można śmiało uprawiać właśnie w północnej części Szkocji, która z trzech stron otoczona jest morzami i oceanem, zaś w środku lądu znajduje się mnóstwo jezior. Najlepszym miejscem do nauki pływania na desce wind surfingowej są okolice Strathspey. Loch Morlich, co roku przyciąga tysiące fanów wodnych sportów, nie tylko ze względu na doskonałe warunki i bogatą ofertę, ale również z powodu przepięknego widoku na znajdujące się niedaleko góry Cairngoorms.
W okolicach Great Glen można poszaleć na wodnych nartach, skuterach i bananach, a ci spragnieni większych emocji powinni udać się w rejon jeziora Oich i zmagając się z żywiołem wziąć udział
w raftingu.
Highlandy dla dzieci
Dla dzieci i wszystkich innych fanów Harrego Pottera ważną informacją jest to, że to właśnie w północnej części Szkocji nakręconych zostało wiele scen
z ostatnich części Harrego Pottera. Linię kolejową w zachodnich Highlandach ze słynnym wiaduktem Glenfinnan można podziwiać w „Komnacie Tajemnic” zaś góry Glencoe w „Więźniu z Azkabanu”.
Niezapomnianą przygodą dla większości maluchów będzie podróż prawdziwym parowym pociągiem należącym do Strathspey Steam Railway z Fortu William do Mallaig lub przejażdżka jednym z małych stateczków pływających po jeziorach Highlandów. Koniecznie trzeba zabrać dzieci do Loch Ness na poszukiwanie zamieszkującego jezioro potwora zwanego Nessie lub pojechać nad zatokę Moray Firth, gdzie można zobaczyć rzadko spotykane gdzie indziej delfiny butlonose.
Praktyczne informacje
Informacja turystyczna
Przed wyjazdem warto zasięgnąć informacji na stronach
Dojazd do Highlands
Najłatwiej z Polski dostać się w rejon Highlandów liniami lotniczymi. Można skorzystać z przelotu British Airways lub jednego z tanich przewoźników do Londynu a stamtąd udać się samolotem easyJet do stolicy regionu – Inverness. Można też dolecieć bezpośrednio do Edynburga liniami Centralwings lub do Glasgow liniami Wizzair lub Ryanair, a dalszą drogę pokonać autobusem, koleją bądź wypożyczając samochód.
Podróżowanie na miejscu
Najprościej poruszać się po regionie korzystając z dogodnych połączeń autobusowych. Czasami by zobaczyć ciekawe miejsca lepiej skorzystać z usług miejscowego biura turystycznego, które organizuje wycieczki do najważniejszych atrakcji w okolicy. Ci, którzy preferują podróżować indywidualnie mogą również wypożyczyć samochód lub liczyć na to, że „złapią okazję”. Trzeba jednak pamiętać, że Highlandy nie należą do bardzo zaludnionych terenów i podróżując autostopem można przeczekać kilka godzin zanim przejeżdżający obok samochód się zatrzyma oferując podwiezienie.
Noclegi
Highlandy oferują turystom bogatą ofertę noclegów począwszy od luksusowych hoteli znajdujących się w murach średniowiecznych zamków a skończywszy na polach namiotowych. Dozwolone jest rozbijanie namiotów „na dziko”, ale nie jako alternatywa do korzystania z wyznaczonych do biwakowania miejsc, lecz jedynie w wyjątkowych okolicznościach. Niektóre z pensjonatów, Bed & Breakfast czy hoteli położone są w spektakularnej scenerii. Nocleg najłatwiej zarezerwować online (www.visithighlands.com) lub telefonicznie pod numerem 0 845 22 55 121 dla dzwoniących z Wielkiej Brytanii oraz + 44 1506 832 121 dla osób dokonujących rezerwacji spoza terytorium Zjednoczonego Królestwa.
Kulinaria
Największą zaletą jedzenia w tym regionie jest to, że można skosztować świeżych produktów, wytwarzanych w okolicy. Specjalnością regionu są owoce morza, które ze względu na jego bliskość są zawsze świeże, a także smacznie przyrządzone. Na wyspie Skye znajduje się restauracja uznawana przez magazyn Restaurant za jedną z 50 najlepszych restauracji na świecie. Będąc w Szkocji należy również spróbować szklaneczki lokalnej whisky. Niedaleko Inverness i Nairn organizowane są święta jedzenia i picia, podczas których można skosztować lokalnych wyrobów.
Pamiątki
Z Highlandów najlepiej przywieźć wyroby rękodzieła artystycznego takie jak gliniane naczynia lub ozdoby, ręcznie robiona biżuteria, ale przede wszystkim wełniane stroje w prawdziwą szkocką kratę. Można kupić kilt, ale też mniejsze rzeczy takie jak szalik.
Dalsze informacje
Dalsze informacje o Highlandach i Wielkiej Brytanii w Internecie:
poleca:
