Tradycje szopek bożonarodzeniowych w Czechach

Największą na świecie ruchomą szopkę ludową Krýzovy jesličky, monumentalne dzieło mistrza pończoszniczego Tomasza Krýzy (1838-1918), wpisaną do Księgi Rekordów Guinnessa, znajdziemy w mieście Jindřichův Hradec (137 km na południe od Pragi). Szopka, składająca się z prawie 1400 figurek, była tworzona przez ponad 60 lat! Jindřichův Hradec i cały region południowych Czech szczyci się bogatą tradycją wykonywania szopek betlejemskich. Pierwsze pisemne wzmianki o nich pochodzą już z roku 1579. Produkcją zajmowali się głównie miejscowi rzemieślnicy. Szopki najczęściej wykonywano z drewna, papieru i wosku. Tradycje ręcznego wyrobu szopek w tym regionie udało się utrzymać do dziś. Piękne eksponaty prezentuje wystawa „Południowoczeskie szopki”, którą możemy oglądać w Muzeum Ziemi Jindřichohradeckiej. W tym samym budynku, w seminarium jezuitów, znajdziemy szopkę Krýzy.

W Muzeum Szopek w  Třebechovicach pod Orebem (39 km od Kudowy- Zdroju) znajdziemy ponad 400 eksponatów, wykonanych z najróżniejszych materiałów, pochodzących ze wszystkich regionów Czech. Najcenniejszym z nich jest tak zwana Szopka Probošta, unikatowa ruchoma szopka wykonana przez rzeźbiarzy ludowych Josefa Probošta, Josefa Kapuciána i autora mechanizmu Josefa Frimla. Jest to jedyna szopka w Czechach uznana za narodowy zabytek kultury. Dzieło, łącznie z mechanizmem, zostało wykonane z drewna ponad sto lat temu. Na powierzchni 7 x 3 x 2 metry znajduje się ponad 2000 drewnianych elementów.

W miejscowości Horní Lideč na Morawach Wschodnich, przy granicy ze Słowacją można zobaczyć ręcznie rzeźbioną szopkę, która przedstawia najciekawsze wydarzenia historyczne, zwyczaje i oryginalne rzemiosła na pograniczu czesko-słowackim. Szopka znajduje się na powierzchni 170 m², składa się 230 figurek, w tym 75 ruchomych i ponad 100 rzeźbionych konstrukcji.

W mieście Třešť na Wysoczyźnie tradycja tworzenia szopek sięga ponad 200 lat. Niektóre szopki mają aż 7 metrów wysokości i składają się z około 500 postaci. Eksponaty można oglądać w miejskim Muzeum Wysoczyzny.

W pałacu w Pardubicach (73 km od Kudowy-Zdroju) prezentowana jest niezwykła kryształowa szopka. Monumentalną płaskorzeźbę stworzył w latach 2004-2006 znany na całym świecie artysta szkła Jaromír Rybák. Szopka waży trzy i pół tony, jej wysokość wynosi 245 cm, szerokość 180 cm Jest wykonana z brązu i kryształu brazylijskiego.