Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego na wakacje

EKUZ uprawnia do korzystania z opieki medycznej w niezbędnym zakresie, czyli do tzw. rzeczowych świadczeń zdrowotnych, które stają się niezbędne z przyczyn medycznych w czasie pobytu w innym państwie członkowskim UE/EFTA. Decyzję o tym, czy dane świadczenie jest niezbędne, każdorazowo podejmuje lekarz przyjmujący w państwie pobytu.

Zgodnie z przepisami unijnymi celem tych świadczeń jest "umożliwienie ubezpieczonemu pacjentowi kontynuowania pobytu w innym państwie członkowskim UE/EFTA w warunkach bezpiecznych dla zdrowia i zapobieżenie przymusowemu powrotowi do miejsca stałego zamieszkania lub państwa ubezpieczenia przed końcem planowanego pobytu w celu uzyskania leczenia".

Możliwość korzystania ze świadczeń zdrowotnych z kartą EKUZ nie dotyczy więc planowych zabiegów, ale leczenia w nagłych sytuacjach.

Warto jednak pamiętać, że świadczenia medyczne udzielane są zgodnie z zasadami obowiązującymi w państwie pobytu. Oznacza to, że posiadacz EKUZ może korzystać z takich samych procedur medycznych, jakie dotyczą ubezpieczonych w danym kraju. Jednak oznacza to również konieczność dopłaty w wielu krajach, gdzie pacjenci pokrywają część kosztów leczenia.

Np. odwiedzając Belgię należy się spodziewać, że za leczenie ambulatoryjne i stomatologiczne pacjent płaci pełną cenę, a potem może ubiegać się o zwrot części kosztów w lokalnej kasie chorych. Zwraca ona koszty pomniejszone o udział własny pacjenta, który w przypadku porad lekarskich i leczenia stomatologicznego wynosi 25-40 proc.

Informacje o zasadach obowiązujących w poszczególnych państwach członkowskich UE/EFTA znajdują się na stronie internetowej www.ekuz.nfz.gov.pl. Warto tez zajrzeć na stronę: http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=559&langId=pl

W przypadku, gdy mimo okazania karty EKUZ, pacjent poniesie za granicą opłaty za świadczenia, które w danym kraju są realizowane w ramach powszechnego ubezpieczenia, wówczas po powrocie do Polski może ubiegać się w NFZ o zwrot tych wydatków. Wówczas należy zachować oryginalne dowody zapłaty i rachunki.

Ponadto wiele firm ubezpieczeniowych oferuje ubezpieczenia turystyczne, które obejmują m.in. organizację i pokrycie kosztów leczenia, jeśli ubezpieczony zachoruje lub ulegnie nieszczęśliwemu wypadkowi podczas zagranicznych wakacji.

Jeżeli ktoś zdecyduje się spędzić urlop w Polsce, także nie powinien obawiać się trudności z dostępem do opieki zdrowotnej w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ. Osoba ubezpieczona może udać się do dowolnej przychodni, która ma kontrakt z NFZ i tam ma prawo skorzystać bezpłatnie ze świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej. Potwierdzenie ubezpieczenia odbywa się w systemie Elektronicznej Weryfikacji Uprawnień Świadczeniobiorcy po podaniu numeru PESEL. W godz. 18-8 oraz w soboty, niedziele i święta należy korzystać z pomocy przychodni i gabinetów, które mają kontrakt na udzielanie świadczeń w ramach nocnej i świątecznej opieki lekarskiej, zaś w przypadku złamania czy oparzenia pacjent powinien zgłosić się do szpitalnej izby przyjęć lub szpitalnego oddziału ratunkowego.

Rodzice, którzy wysyłają dzieci na wakacje z dziadkami lub innymi krewnymi powinni natomiast napisać opiekunom upoważnienie do wyrażania zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych dziecku.

Jeżeli nasz lekarz podstawowej opieki zdrowotnej jest na urlopie, przychodnia powinna ustalić za niego zastępstwo.

Komisja Europejska o EKUZ

Blisko 200 mln Europejczyków, ponad połowa osób ubezpieczonych w UE, ma europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego. Liczba posiadaczy EKUZ stale wzrasta, w 2013 r. kartą posługiwało się o 8 mln osób więcej niż rok wcześniej - wynika z danych Komisji Europejskiej. 

„Wielu ludzi planuje teraz letnie wyjazdy, z zadowoleniem odbieramy więc fakt, że coraz więcej osób ma Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. Pozwoli im ona uzyskać dostęp do niezbędnych świadczeń medycznych w czasie podróży w Unii Europejskiej, Szwajcarii, Liechtensteinie, Norwegii i Islandii" - mówi unijny komisarz ds. zatrudnienia Laszlo Andor. Dodaje, wzrost liczby osób otrzymujących kartę pokazuje, że system EKUZ cieszy się uznaniem i zaufaniem.

Najwięcej kart EKUZ w 2013 r. wydano we Włoszech (8,9 mln), Francji (blisko 4,2 mln), Wielkiej Brytanii (ponad 3,5 mln), Belgii (ponad 2,7 mln) oraz Holandii (ponad 2,6 mln). W pierwszej dziesiątce krajów o największej liczbie wydanych kart EKUZ znalazła się też Polska z ponad 2 mln kart.

Dzięki bezpłatnej karcie EKUZ przebywając tymczasowo za granicą, można otrzymać niezbędną pomoc medyczną w ramach systemu opieki zdrowotnej kraju, w którym się przebywa, na takich samych prawach i po takich samych kosztach, jak obywatele tego kraju. Karty EKUZ nie można jednak używać do pokrycia kosztów planowanego leczenia w innym kraju. Szpitale świadczące usługi w ramach publicznej służby zdrowia mają obowiązek uznawania karty EKUZ.

Komisja podkreśla, że obywatele mogą otrzymać kartę EKUZ bezpłatnie od krajowych organów odpowiedzialnych za ubezpieczenia zdrowotne. "Nie muszą płacić pośrednikom oferującym pomoc w procesie składania wniosków, którzy pojawili się w niektórych krajach" - podkreśla KE. Jednocześnie zaznacza, że obywatele powinni zgłaszać przypadki, kiedy żądano od nich opłaty za kartę EKUZ, do krajowych organów odpowiedzialnych za ubezpieczenia zdrowotne.

Zazwyczaj osoby posiadające kartę EKUZ otrzymują niezbędną pomoc lekarską i nie mają problemów ze zwrotem jej kosztów. Zdarzały się jednak sytuacje, w których odmówiono udzielenia pomocy – głównie z powodu braku świadomości szpitali czy przychodni.

KE wyjaśnia, że w wypadku, gdy okaże się, że karta EKUZ nie jest honorowana, pacjenci powinni skontaktować się z odpowiednią instytucją odpowiedzialną za opiekę zdrowotną w kraju, w którym chcieli skorzystać z pomocy lekarskiej.

Numery alarmowe, pod które należy dzwonić w nagłych przypadkach, można odnaleźć dzięki aplikacji EKUZ działającej na smartfonach i tabletach (do pobrania m.in. na stronie KE). Dostępna w 25 językach aplikacja EKUZ zawiera ogólne informacje na temat karty oraz numery alarmowe, wykaz gwarantowanych świadczeń i ich ceny, a także wskazówki, jak starać się o zwrot kosztów leczenia i gdzie zgłosić fakt zagubienia karty.

Jeżeli w dalszym ciągu pomoc nie zostanie udzielona, pacjenci powinni zwrócić się do organów odpowiedzialnych za ochronę zdrowia w ich własnym kraju. A jeśli nadal będą pojawiały się problemy, powinni skontaktować się z Komisją Europejską, która może zbadać skargę i skontaktować się z tej sprawie z władzami danego państwa. Komisja prowadzi dochodzenia w sprawach tego typu i w stosownych przypadkach wszczyna postępowania wobec krajów UE, które nie stosują unijnego prawa dotyczącego korzystania z karty EKUZ.